Yüz binlerce vatandaşımızı ilgilendiren erken emeklilik ile ilgili şok karar nihayet açıklandı. Ülkemizde geçmiş dönemlerde hatırlayacağınız üzere erken emekli olabilmek gerçek manada çok ayrı bir sorundu. Özellikle emeklilikte yaşa takılanlar ya da prim eksikliği olan kişilerin emekli olabilmesi mümkün değildi. Ancak geliştirilmiş olan yeni emeklilik planı ile beraber yüz binlerce kişi tek bir başvuru sonrasında hemen emekli olabilecek.
NASIL ERKEN EMEKLİ OLUNUR?
Erken emekli olabilmek için işçilerin arayışları devam ederken, TBMM tarafından yapılan herhangi bir gelişme söz konusu değil. Özellikle yaş konusu Türkiye’nin en büyük problemlerinden bir tanesi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN; “Avrupa’da insanlar 65 yaşında emekli oluyor. Bu fikir pek ala ülkemizde de çalıştırılabilir.” Demişti. 1999 yılında değiştirilen kanun ile beraber emeklilik yaşı gerçekten de 65 yaşına kadar ertelenmişti. Herhangi bir düzenleme yapılmazken, primlere ve yaşa takılan insanların emekli olabilmesi uzun bir süre daha hayal oldu.
SGK EMEKLİ OLABİLMEK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR Dinamik bir yapıya sahip olan Sosyal Güvenlik Mevzuatımız kapsamında emekli olabilmek için aşağıdaki şartların tamamının karşılanması gerekmektedir. Zira karşılanmayan bir şart olması halinde kişi emekliliğe ayrılamaz.
- Sigortalılık Süresi
Sigortalılık süresi, kişinin doğum tarihi, çalışmaya başladığı tarih, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına göre değişiklik gösterir. İlk defa çalışmaya başlanılan tarih itibari ile emeklilik talebinde bulunan kişilerin gerekli sigortalılık süresini tamamlamış olması beklenir.
Örnek: İlk defa 01.08.1982 tarihinden önce çalışmaya başlamış olan kişiler 30.09.2009 yılında emekli olabilir. Bu durumda sigortalılık süresi 27 yıl 1 ay 29 gün olarak hesaplanır. Eğer sigortalı olarak 27 yıl 1 ay 29 gün şartını tamamlıyorsanız ilk adımı geçtiniz demektir.
- Prim Ödeme Gün Sayısı
Prim ödeme gün sayısı, malullük, yaşlılık ve ölüm gibi sigortalar hali ile değişiklik gösterebilir. Geçen sürelerin tamamı prim ödeme gün sayısına eklenir.
- Yaş Problemi
Doğum tarihi 1953 olan kişi 2010 tarihinde tahsis talebinde bulunduysa sigortalı kişi için emeklilik yaşı 57’dir. 57 yaş koşulu 1953 ve öncesi doğumu olan kişiler için geçerlidir.
ERKEN EMEKLİLİK FORMÜLLERİ NELERDİR?Prim eksiği olan kişilerin aşağıdaki işlemleri tamamlaması halinde primlerini tamamlayabilirler.
- YIPRANMA PAYI
Yıpranma payı, Türkiye’de belirlenmiş olan sadece 10 meslek itibari ile başvuru kabul edilir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre sadece aşağıdaki 10 meslekten başvurular kabul edilir.
- Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 - 90 gün
- Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
- Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün
- Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Kok fabrikalarıyla Termik santrallerde çalışanlar 60 gün
- Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün
- Döküm fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün
- Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün
- ASKERLİK BORÇLANMASI
Askerlik borçlanması, bilindiği üzere askerlik hizmeti sırasında çalışamaması sebebi ile devletimiz tarafından kişinin emekli edilebilmesi için verilen bir kaynaktır. Askerlik sürecinizin tamamı veyahut belirli bir kısmı olmak şartıyla sigortalılık sürenize eklenen kısmıdır. Bu kısmın eklenebilmesi için gerekli başvuruları yapmanız gerekmektedir.
- DOĞUM BORÇLANMASI
Doğum yapmış kadınların geçerli kılınan izin sürecinin tamamı emekli edilebilmesi amacıyla belirlenen kısmı veyahut tamamının sigortalılık sürecine pay edilmesi halidir.