Özel Bankaların Kredileri Kapatması Reel Sektörü Olumsuz Etkiliyor

Reel sektörün ticari krediye erişim sorunu devam ediyor. Bankalar, daha önce seçimlerin sonuçlanmasını bekleyeceklerini söylemiş olsa da seçimlerin ardından bile kredi musluklarını tam anlamıyla açmış değiller.

Reel sektör temsilcileri, özel bankaların kredileri tamamen kapatmasının ve bu durumun firmaların nakit akışını olumsuz etkilemesinin şikayetlerini dile getiriyor. Bankacılık kaynaklarına göre, kamu bankalarında ticari kredilere erişimin özel sektöre göre biraz daha mümkün olduğunu ancak özel bankaların yıllık yüzde 60-70'lere ulaşan faiz oranlarına rağmen kredi vermediğini belirtiyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, sektörün kredi hacmi 26 Mayıs itibarıyla toplam ticari kredilerde 24,5 milyar lira artarak 7 trilyon 60 milyon 594 bin liraya yükseldi. Ancak son haftalarda bu rakamda azalma gözlemlendi. Kamu bankalarının kredilerdeki sınırlı artışa neden olduğu, özel bankalarda ise son 3 haftadır düşüş eğiliminin devam ettiği görüldü.

Bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi ise geçen hafta 64 milyar 824 milyon lira artarak 9 trilyon 128 milyar 882 milyon liraya yükseldi. BDDK'nın haftalık bültene göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalararası dahil) ise geçen hafta 66 milyar 322 milyon lira azaldı.

Reel sektör temsilcileri, bankaların ticari kredilerde hala tam anlamıyla muslukları açmadıklarını belirtiyor. Sektörde yaşanan krediye erişim zorluğu, işletmelerin nakit akışında sorun yaşamalarına neden oluyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler, nakit ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor.

Bankacılık kaynaklarından edinilen bilgilere göre, kamu bankalarında ticari kredilerde faiz oranı yıllık yüzde 17-18 seviyesinde olsa da onaylanan kredi miktarı oldukça sınırlı. Özel bankalar ise neredeyse hiç ticari kredi vermemekte veya çok düşük miktarlarda ve yüksek faiz oranlarıyla kredi onaylamaktadır.

Merkez Bankası'nın yakın zamanda Kredi Kaynakları Merkezi (KKM) düzenlemelerinde revizyona gitmesi beklenmektedir. Kaynaklara göre, Liralaşma stratejisi kapsamında Türk Lirası yükümlülük oranının yüzde 50'ye çekilerek bankalara nefes aldırılması planlanmaktadır.

Reel sektörün bir diğer sorunu ise karşılıksız çeklerdir. Finansmana erişemeyen işletmelerin karşılıksız çek sayısı ve tutarı artmaktadır. Takasbank Çek Takas Sistemi'ne ibraz edilen ve karşılıksız kalan çek adedi Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 129 artış gösterdi. Karşılıksız çek tutarı da aynı dönemde 1,82 milyar TL'den 3,98 milyar TL'ye yükseldi.

Reel sektörün krediye erişim sorunu devam ederken, bankaların ticari kredilerdeki tutumu ve faiz oranları sektörün finansal sıkıntılarını derinleştirmektedir. Bankaların kredi musluklarını açarak reel sektöre daha fazla destek sağlaması gerekmektedir.