Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, merkezi yönetim bürüt borç stoku ekim ayında 1 trilyon 934 milyar liraya yükseldi. Hazine’nin döviz cinsinden borcu ise toplam borç stokunun yüzde 58,3’ünü oluşturmakta.
Merkezi yönetim brüt borç stoku, ekim sonu itibarıyla 1 trilyon 934.7 milyar lira oldu. Döviz borcunun toplam borç içindeki payı ise yüzde 58.3’e yükseldi. Hazine, yurtiçi piyasalardan da döviz ve altın cinsi borçlanmayı hızla artırıyor. Ekimde sene başına göre yüzde 46.8 oranında artışla 1 trilyon 108.3 milyar lira olan iç borç stokunun, 301.5 milyar lira (36.3 milyar dolar) ile yüzde 27.2'sini döviz ve altın cinsinden iç borçlanma oluşturmakta.
"YURTİÇİ ORİJİNAL GÜNAH"İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, iktisat teorisyenlerince, bir ülkenin yurtiçi piyasalarda yerli para birimi ile sabit faizle ve uzun vadeli borçlanamaması durumuna ‘yurtiçi orijinal günah' dendiğini ifade ederek şunları aktardı:
"İç borç stokumuzun son iki yıldır risk görünümü tam da bu ‘yurt içi orijinal günah'ın varlığını kanıtlıyor. Giderek artan iç borçlanmanın döviz cinsinde yoğunlaşması, finansal sistemi kırılgan hale getiriyor."
BORÇ STOKU 10 AYDA 605.6 MİLYAR LİRA ARTTIHazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre merkezi yönetim brüt borç stoku, ekim sonu itibarıyla 1 trilyon 934.7 milyar liraya yükseldi. Buna göre, borç stokunun 806.8 milyar liralık kısmı Türk Lirası, 1 trilyon 127.9 milyar liralık bölümü ise döviz cinsi borçlardan oluşmakta. Kamunun toplam borç stoku 2020'nin 10 ayında 605.6 milyar lira (% 45.5) artış göstermekte.
İÇ BORÇLANMADA SON DURUM
İç borçlanma için öngörülen rakam 2021’de 541 milyar TL seviyesinde bulunurken, 2020 için tahmin edilen rakam ise 424.2 milyar TL olarak karşımıza çıkmakta. Buradan hareketle, 2021 yılına dair iç borç çevirme rasyosunu %120.48 seviyesinde hesaplamakta.
Toplamda 618.6 milyar TL borçlanma yapılmasının öngörüldüğü 2021’de iç borç için 541 milyar TL, dış borç içinse 77.6 milyar TL düzeyleri hesaplanmakta. İç borç için artış rakamı ise 2020’ye kıyasla %27.53 artışta.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2021 yılında gerçekleştirilmesi planlanan borç servisi ve finansman bilgileri şu şekilde:
-2021 yılında, 385 milyar TL anapara ve 162,2 milyar TL faiz olmak üzere toplam 547,2 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi, borç servisinin 449 milyar TL’sinin iç borç; 98,2 milyar TL’sinin ise dış borç servisi olarak yapılması öngörülmektedir.
-İç borç servisinin 398 milyar TL’lik kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 51 milyar TL’lik kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşması öngörülmektedir.
-Nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2/B satış gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan aktarılacak kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa/banka kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynakların toplamının -71,4 milyar TL olması beklenmektedir.
-2021 yılında uluslararası sermaye piyasalarından tahvil ihraçları yoluyla 10 milyar ABD Doları tutarı karşılığında finansman sağlanması öngörülmektedir. Söz konusu tutara ek olarak, dış finansman kuruluşlarından sağlanacak program kredileri ile toplam 10,1 milyar ABD Doları tutarında dış finansman elde edilmesi hedeflenmektedir.
Bu öngörüler doğrultusunda, 2021 yılında 541 milyar TL tutarında iç borçlanma yapılması öngörülmektedir.