Dizelden Az Yakan Benzinli Motor Teknolojisi: Skyactiv-X Mazda

Geçmişte keşfedilerek ilk adımı atılan, HCCI(Homogeneous Charge Compression Ignition) motor tipinin ortaya atıldıktan sonra prototiplerde ya da teorilerde kalması; bu zamana kadar aşılamayan zorluklar, yeterince yatırım yapılmaması hatta deneyen otomobil firmalarının başarı elde edememesi gibi sebepler ile günümüze kadar hiçbir otomobilde kullanılamaması oto takipçileri ve sektördeki mühendisler tarafından zaten bilinmekte. En sonunda Mazda firması bu motor tipini hayata geçiriyor diyebiliriz ama.

Özellikle Avrupa’nın emilsiyon ile savaşı sebebiyle; Dizel otomobillerin satışı o bölgede 2-3 sene içerisinde son bulacaktır. Yerini benzinli, hybird ve elektrikli motorlu taşıtlar alacak iken, henüz sistemi oturtulamamış elektrikli ve hybrid motorların kronik sorunları, şarj istasyonlarının yetersizliği gibi sebeplerden dolayı çok fazla değerlendirilmek istenmeyen seçenekler olarak kalmışlardır.  Tüm bunlar baz alındığında en güvenilir tercih olarak yine benzinli araçlar görünmektedir.
Benzinli araçların az yakıt ile oransal açıdan yüksek performans verdiği günlerin çok ta uzak olmadığını Mazda’nın bu yeni motor tipini kullanıma sunması ile görmüş olacağız zaten.

Asıl soru ise bu motorun çalışma prensibinin nasıl olduğudur.



Benzinli motorlar; yanma odasın gönderilen yakıt ve havanın sıkıştırılmasının ardından kızdırıcı bir buji ile ateşlenerek elde edilen patlamadan güç üretirler kısaca.


Dizel motorlar ise; yanma odasın yüksek ısı ve basınçla ile gönderilen havanın, kızdırıcı bir bujiye ihtiyaç duymadan yakıtın gönderilmesiyle aldığı tepkimenin sonucu olan patlamadan güç elde ederler.



Skyactive-X motora gelirsek; önceden karıştırılan, homojenize olmuş yakıt ve hava yanma odasına gönderilerek yükse ısı ve basınçla sıkıştırılırken ateşleyici buji olmadan patlatılıyor, önceden elde edilen fakir karışım(az yakıt bol hava) ile termo dinamik kuvvetlerin vazgeçilmezi olan yüksek sıkıştırma oranı ile azıcık benzinden büyük kuvvetler elde etmektedir. Bu yüksek hava oranını elde etmek için araçlara hava beslemesi için turbo yerine supercharger koyulmuş ki, yanma odasına turbo lag’ı gibi gecikme yaşanmaksızın yüksek basınçlı hava taşınabilsin. Buradaki en büyük zorluk patlama zamanının ayarlanması, benzinli araçlarda buji ile ayarlandığı için basit bir yazılımla kolayca halledilen bir konuyken HCCI motor tipinde karışımın belirli bir ısı ve sıkıştırma ile patlama noktasına ulaşarak güç açığa çıkarması temelde kontrolsüz bir patlamaya delalet etmektedir. Haliyle acil durumlar için buji de bulunmakta tabi ki; sadece aracın ilk çalışmasında, çok soğuk havalarda, performansa ihtiyaç duyulduğu anlarda devreye giren buji desteği kontrolsüz diye tabir ettiğimiz patlamaların kontrol altına alınmasını sağlamakta. İşte tüm Bunlar; Dizel motorun torkuyla yakıt tasarrufunu, düşük emilsiyonlu benzinli motorun yüksek devirlerine kadar kendisini gösterebilmesine olanak tanıyan Skyactive-X Motorun verimliliği ile gerçekleşmektedir.
Rakamlara vuracak olursak, verim bazında Mazda standart Skyactive-G benzinli motor ile Skyactive-X Motorun kıyası:  %20-30 olarak, Tork değeri ise +%10-20 olarak çıkıyor karşımıza.



Yani; Şu anki Mazda 3'te bulunan 2.0 litrelik motoru 155 Hp güç, 203 Nm tork ile şehir içinde 8.4, şehir dışında 6.35 l / 100 km gibi yakıt verisi sunuyor. Basit bir hesap yaparsak SkyActiv-X motorun tork değeri 223 ile 244 Nm arasına, yakıt tüketim değerleri ise sırasıyla 6.5 ve 4.9 l / 100 km baremlerine gelecektir. Araç satışa sunulduktan sonra, firmanın iddialı motorunun asıl değerlerini hep birlikte göreceğiz.